%0 Journal Article %T کاوش ساختار خرد شبکه گذربندی شهر: الگوی آرایش فضایی و مرکزیت %J معماری و شهرسازی آرمان شهر %I دکتر مصطفی بهزادفر %Z 2008-5079 %A زمانی, وحید %A قلعه نویی, محمود %A محمدی, محمود %D 2020 %\ 11/21/2020 %V 13 %N 32 %P 219-235 %! کاوش ساختار خرد شبکه گذربندی شهر: الگوی آرایش فضایی و مرکزیت %K الگوی آرایش فضایی شبکه گذربندی %K مرکزیت شبکه گذربندی %K ارزیابی چندگانه مرکزیت (MCA) %K ضریب همبستگی پیرسون %R 10.22034/aaud.2020.120085 %X مطالعه شبکه گذربندی به‌عنوان یکی از عناصر سازنده فرم شهری، و فصل مشترک دو نظام حرکت و فعالیت، نقشی حیاتی در درک رویدادهای پویای شهر و حل مشکلات ناشی از تداخل دو نظام نامبرده دارد. یکی از تأثیرگذارترین ویژگی‌های ساختاری شبکه گذربندی همانا مرکزیت شبکه است که تأثیری قابل توجه بر رخدادهایی همچون چگونگی پراکنش فعالیت‌ها دارد که خود بر چگونگی توزیع ترافیک سواره و پیاده در شهر تأثیرگذار است؛ از سوی دیگر، یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر مرکزیت شبکه، آرایش فضایی شبکه گذربندی است. هدف مقاله حاضر، تبیین ارتباط بین الگوی آرایش فضایی و مرکزیت شبکه گذربندی در مقیاس محلی یا ساختار خرد شبکه است. شهر قم نمونه‌ای از شهرهای قدیمی ایران است که دارای بافت شهری کهن در هسته مرکزی شهر، و طیف متنوعی از آرایش فضایی شبکه گذربندی در بخش‌های میانی و پیرامونی- با ویژگی‌های ساختاری متمایز- می‌باشد که بدین ترتیب، بستر مناسبی برای کاوش ساختار خرد شبکه گذربندی شهری به‌عنوان محدوده مورد مطالعه فراهم می‌آورد. فرآیند پژوهش بدین ترتیب است که پس از مشخص شدن پهنه‌های مرکزی نسبتاً همگن از دیدگاه ریخت‌شناختی در محدوده مورد مطالعه از راه مدل‌سازی شاخص مرکزیت نزدیکی محلی شبکه گذربندی با بهره‌گیری از روش ارزیابی چندگانه مرکزیت(MCA) و اعمال شرط‌های مورد نظر، الگوی آرایش فضایی شبکه گذربندی پهنه‌های برگزیده، با بهره‌گیری از شاخص‌های سنجش‌محور شبکه و بلوک‌بندی، مورد ارزیابی قرار گرفته، ارتباط بین شاخص‌های سنجش یاد شده و میانگین شاخص مرکزیت نزدیکی محلی شبکه هر پهنه از راه محاسبه ماتریس همبستگی، با بهره‌گیری از ضریب همبستگی پیرسون، تبیین می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد تنها سه شاخص از 10 شاخص برگزیده الگوی آرایش فضایی شبکه گذربندی -که همگی از شاخص‌های سنجش محور شبکه بوده- همبستگی معنادار با میانگین شاخص مرکزیت نزدیکی محلی شبکه داشته، لذا میانگین شاخص مرکزیت نامبرده ارتباط معناداری با شاخص‌های بلوک‌بندی ندارد. ماتریس همبستگی نشان می‌دهد هر چه میزان طول شبکه در سطح بافت محلی و نیز تعداد تقاطع‌های سه‌راهی افزایش باشد، میانگین شاخص مرکزیت نزدیکی محلی شبکه گذربندی افزایش یافته، بافت مرکزی‌تری در مقیاس دسترسی پیاده خواهیم داشت. %U https://www.armanshahrjournal.com/article_120085_c01ecc8a99e2c03a360d091897fd8c42.pdf