%0 Journal Article %T تبیین تداوم مهمان‌پذیری از خانه ایرانی تا آپارتمان معاصر %J معماری و شهرسازی آرمان شهر %I دکتر مصطفی بهزادفر %Z 2008-5079 %A عینی فر, علیرضا %A آب رون, نسترن %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 13 %N 33 %P 167-179 %! تبیین تداوم مهمان‌پذیری از خانه ایرانی تا آپارتمان معاصر %K مهمان‌پذیری %K مهمان‌نوازی %K خانه ایرانی %K میهمان %K فرهنگ ایرانی- اسلامی %R 10.22034/aaud.2021.150942.1701 %X مهمان‌نوازی از صفات نیکو در فرهنگ ایرانی- اسلامی بوده‌است. در گذشته بستر کالبدی- فضایی خانه‌های ایرانی فرصت مناسبی برای پاسخگویی به این نیاز اجتماعی فراهم می‌کرد؛ امروزه، با توجه به عوامل گوناگونی چون کاهش توانایی اقتصادی مردم، تغییر شیوه زندگی و افزایش تراکم شهرها، کیفیت فضاهای خانه دستخوش تغییراتی شده‌است؛ ازجمله می‌توان شاهد این بود که کیفیت فضاهای خانه برای پذیرش میهمان کاهش یافته‌است. هدف این پژوهش تبیین چگونگی تداوم مهمان‌پذیری در واحدهای آپارتمانی امروز، بدون تکرار کالبدی- فضایی خانه ایرانی است؛ و سؤال اصلی این پژوهش این است که با تغییر سبک زندگی کدام ویژگی‌های کالبدی، رفتاری و معنایی می‌تواند در مسکن آپارتمانی امروز برای تداوم فرهنگ مهمان‌نوازی حفظ شود؟ فرضیه پژوهش مبتنی بر این است که با وجود محدودیت‌های کالبدی- فضایی معماری معاصر می‌توان با تطبیق معیارهای ادراکی- معنایی و عملکردی- رفتاری خانه‌های سنتی با کالبد آپارتمان‌های معاصر، ظرفیت مهمان‌پذیری را در آن‌ها ایجاد نمود. روش تحقیق استدلال منطقی و رویه آن مطالعه مقایسه‌ای نمونه‌های مسکن سنتی و متداول امروز است. برای نیل به این هدف 12 نمونه از خانه‌های ایرانی از زمان پیش از قاجار تا مسکن آپارتمانی معاصر انتخاب شده و با تحلیل این نمونه‌ها دستیابی به نتایج پژوهش محقق شده‌است. در چارچوب نظری این پژوهش مهمان‌پذیری با سه معیار ادراکی- معنایی، عملکردی- رفتاری و کالبدی- محیطی در سه لایه استقبال- بدرقه، استقرار و پذیرایی (خدمات) تحلیل شده‌است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که می‌توان با ایجاد سلسله‌مراتب فضا و طراحی مناسب قلمروها، زمینه مهمان‌پذیری و تداوم آن را در خانه معاصر فراهم کرد. آن‌چه بیش از همه مسکن سنتی را برای مهمان‌پذیری مناسب می‌کرده عدم تداخل قلمروهای خصوصی و عمومی (مفهوم خلوت) و همپوشانی قلمروهای عمومی و نیمه عمومی (مفهوم انعطاف پذیری) در مواقع لزوم بوده‌است. تأثیر ثانویه تحقق کالبدی- فضایی مهمان‌پذیری، پاسخ به فرض اولیه تحقیق در خصوص ارزش‌های نهفته در ارتباط خانواده با دیگران در محیط صمیمی خانه است. %U https://www.armanshahrjournal.com/article_127761_008c49be0f959bb285bacb20e0c9a06b.pdf