TY - JOUR ID - 85083 TI - قیاس تحلیلی نقش فضاهای نیمه‌باز مسکونی بر شکل‌گیری شیوه زندگی و نظام رفتاری ساکنان در خانه‌های بومی دیروز و مسکن امروز، مورد مطالعاتی: شهر مشهد JO - معماری و شهرسازی آرمان شهر JA - AAUD LA - fa SN - 2008-5079 AU - مداحی, سید مهدی AU - اسفندیانی‌مقدم, الهه AU - عباسی, لیلا AU - بمانی‌نائینی, مونا AD - استادیار گروه معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، موسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران. AD - مدرس معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، مؤسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران. AD - کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، مؤسسه آموزش عالی خاوران، مشهد، ایران. AD - کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، نیشابور، ایران. Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 11 IS - 25 SP - 149 EP - 161 KW - فضای نیمه‌باز KW - شهر مشهد KW - شیوه زندگی و نظام رفتاری KW - خانه‌های بومی DO - N2 - اکثریت نظریه‌پردازان حوزه معماری و فرهنگ بر تأثیر شکل و کالبد فضا بر شیوه زندگی و رفتار انسان تأکید دارند چرا که فرم، شکل و سازمان فضایی خانه‌ها در یک همسایگی می‌تواند زندگی ساکنانش را حمایت یا مختل نماید. از جمله اندام‌های فضایی تأثیرگذار بر شیوه زندگی ساکنان، فضاهای نیمه‌باز مسکونی است. فضاهای نیمه‌باز، فرصتی برای ارتباط بیش‌تر با محیط بیرون و مکانی برای بروز برخی از رفتارهای حاصل از شیوه زندگی می‌باشد. در پژوهش حاضر به خوانش و فهم ویژگی‌های کالبدی- فضایی در فضاهای نیمه‌باز مسکونی گذشته و امروز پرداخته شده است. در خانه‌های بومی سنتی، فضاهای نیمه‌بازی نظیر ایوان، صفه و طارمی وجود داشته که نقش به‌سزایی در بروز شیوه زندگی و نظام رفتارها داشته‌اند، لذا هدف از پژوهش حاضر قیاس تطبیقی تأثیر این ویژگی‌ها بر میزان مطلوبیت فضایی مسکن بومی- سنتی در گذشته و خانه‌های امروزی می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی بوده که شامل روش تاریخی، توصیفی و تحلیلی می‌باشد. در جمع‌آوری داده‌های کیفی از مطالعات کتابخانه‌ای، مشاهده، برداشت میدانی، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده و داده‌های کمی از طریق شبیه‌سازی به‌وسیله نرم‌افزار Ucl depth map به‌دست آمده است و در نهایت برای تحلیل داده‌ها و نتیجه‌گیری از روش استدلال منطقی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در خانه‌های بومی- سنتی شهر مشهد فضاهای نیمه‌باز نقش مهمی در بروز شیوه زندگی و نظام‌های رفتاری ساکنان ایفا می‌کرده است و امروزه باید بخشی از تلاش معماران و برنامه‌ریزان شهری به‌منظور حفظ هویت و پایداری فرهنگی جامعه معطوف به ایجاد راهکارهایی در راستای حفظ شیوه زندگی بومی و نظام‌های رفتاری حاصل از آن باشد.  UR - https://www.armanshahrjournal.com/article_85083.html L1 - https://www.armanshahrjournal.com/article_85083_ee9d85b2c1ea05cdaf4681d89ba4bd8a.pdf ER -