نقش مفهوم ارتباط معنایی با محیط بر ایجاد احساس کرامت انسانی از نظر مخاطبان فضای همگانی شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.

2 استاد گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

3 استاد گروه حوادث و بلایا، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.

4 استادیار گروه بازسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

کرامت انسانی مفهومی است کیفی که می‌تواند اثر به‌سزایی در کیفیت فضای همگانی شهری داشته باشد. در این مفهوم ارزشمند بودن انسان و مقام آن به‌عنوان موجودی متفکر مطرح می‌شود. معنای محیطی و ارتباط با آن در محیط از جمله مفاهیمی است که در فضای همگانی شهری اهمیت فراوانی دارد. عوامل مؤثر بر کسب احساس کرامت انسانی در اثر ارتباط معنایی با محیط، مطالعه‌ای است که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. کشف احساس کرامت انسانی در فضایی که مورد استفاده عموم شهروندان است مورد اهمیت است. ماهیت ذهنی و تعاملی این پدیده و تجربه و ادراک حاصل از آن در کنشگران، هدف این پژوهش بوده و شناخت ادارک آن‌ها و چگونگی ایجاد احساس کرامت انسانی می‌باشد. این پژوهش در دسته پارادایم تفسیرگرایی است و از جنبه شناخت‌شناسی تأکید بر کنش و تعامل پژوهشگر با مورد پژوهش را دارد. در این پژوهش از تحلیل محتوای کیفی استقرایی آشکار به‌عنوان شیوه پژوهش و به منظور تفسیر داده‌های متنی به‌دست آمده از 13 مصاحبه‌های عمیق بدون ساختار استفاده شده‌است. داده‌ها از طریق فرآیند نظام‌مند کدگذاری و با هدف طبقه‌بندی مفاهیم تا سه سطح از انتزاع مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. انتخاب مشارکت‌کنندگان، هدفمند و در راستای توسعه مفاهیم تا دست‌یابی به اشباع بوده‌است. یافته‌های بیانگر آن است که یکی از مفاهیم حوزه ادراک مردم از کرامت انسانی، مفهوم ارتباط معنایی با محیط است. مفهومی که با گرم بودن حس جداره‌ها، جاذبه بافت سنتی، غنای حسی، احساس تعلق و تمرکز ذهنی و درونی، معنی دقیق‌تری پیدا می‌کند. آنچه مورد توجه است ارتباط این عوامل با هم و پیچیدگی روابط بین آن‌ها می‌باشد که منجر به ایجاد احساس کرامت انسانی در افراد شده است. از نتایج مهم حاصل، کشف رابطه ارتباط معنایی با محیط در ایجاد احساس کرامت انسانی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of the Semantic Relationship with the Environment in Creating Human Dignity According to the Participants of the Urban Public Space

نویسندگان [English]

  • Maryam Sabokkhiz 1
  • Esmaeil Shieh 2
  • Hamidreza Khankeh 3
  • Sharif Motavef 4
1 Ph.D. Candidate of of Architecture, School of Architecture and Environmental Design, Iran University of Since and Technology, Tehran, Iran
2 Professor of Urbanism, Department of Urbanism, School of Architecture and Environmental Design, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.
3 Professor of Health in Emergency and Disaster Research Center, University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences, Tehran, Iran.
4 Assistant Professor of Reconstruction, Department of Reconstruction, Faculty of Architecture and Urbanism, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Human dignity is a qualitative concept that has a significant effect on the urban public space. The value of a human being and his status, as a thinking being, is raised in this concept. Environmental meaning and relationship with that in the environment are among the concepts that are of great importance in the urban public space. It is necessary to study the influential factors on achieving human dignity by the semantic relationship with the environment. Discovering human dignity in a space used by the citizens is of significant importance. Thus, the current research aimed to study the subjective and interactive nature of this phenomenon and its resulted experience and perception in the actors, and recognize their perceptions and how to create the sense of human dignity. The current study was interpretivism research and emphasized the action and interaction of the researcher with the case study in terms of epistemology. The explicit inductive content analysis was applied as a research method to interpret the contextual data resulted from 13 in-depth unstructured interviews. The data were analyzed through systematic coding and to classify the concepts into three levels of abstraction. The participants were selected using the purposive sampling method and continued until reaching saturation to develop the concepts. The findings indicate that one of the concepts of the public perception of human dignity is the semantic relationship with the environment; it is a concept that becomes more meaningful by the warm feeling of the walls, attraction of the traditional texture, sensory richness, sense of belonging, and inner and subjective concentration. The interrelationship of these factors and their complicated relationship are considerable, leading to creating a sense of human dignity among people. One of the most significant results is to discover the relationship between the semantic relationship and the environment in creating the sense of human dignity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human Dignity
  • Urban Public Space
  • Semantic Relationship with Environment
  • Discovery of the Subjective Phenomenon
  • Qualitative Research

مراجع

Altman, I., & Low, S. (1992), Human Behavior and Environments: Advances in Theory and Research. (12). Place Attachment. New York: Plenum Press.
Amid, Z. A., & Tavakoli, M.M. (2008).Innate Dignity of Human and Islamic Human Rights. Private Law Studies, 37(4), 161-189. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=73115
Canter, D. (1977). The Psychology of Place. London: Architectural Press.
Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Drisko, J.W., & Maschi, T. (2016). Content Analysis. New York: Oxford University Press.
Eftekhari, A., & Asadi, M. (2013). Human Dignity in Holy Quran and Its Socio-Political Consequences. Political Research in Islamic World, 3(1), 29-48. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=217633
Gustafson, P. (2001). Meanings of Place: Everyday Experience and Theoretical Conceptualizations. Journal of Environmental Psychology. 21, 16-5. https://doi.org/10.1006/jevp.2000.0185
Gustafson, P., & Hertting, N. (2016). Understanding Participatory Governance: An Analysis of Participants’ motives for Participation. American Review of Public Administration: 1-17.
Javan, F.A., & Motalebi, GH. (2011). The Concept of Place Attachment and Its Elements. Hoviateshahr, 4(8), 27-37. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=156042
Lynch, K. (1981). A Theory of Good City Form. Mit Press.
Manzo, L.C. (2005). For Better or Worse: Exploring Multiple Dimensions of Place Meaning. Journal of Environmental Psychology. 25, 86-67. https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2005.01.002
Maslow, A.H. (1954). Motivation and Personality. New York:  Harper & Row.
Norberg Schulz, C. (1975). Meaning in Western Architecture, Rizzoli, New York.
Punter, J., & Carmona, M. (1997). Design Policies in Local Plans: Recommendations for Good Practice. The Town Planning Review, 68(2), 165-193. Retrieved July 13, 2021, from http://www.jstor.org/stable/40113816
Rapaport, A. (1990). The Meaning of the Build Environment: A Nonverbal Communication Approach, University of Arizona Press.
Rapaport, A. (1982). The Meaning of the Built Environment. Tucson: University of Arizona Press.
Relph, E. (1976). Place and Placelessness, Pion, London.
Rezaei, H., & Keramati, G.H., Dehbashi, S.M., & Nasirsalami, M. (2018). A Schematic Explanatory Pattern for the Psychological Process of AchievingEnvironmental Meaning and Actualizing Sense of Place Focusing on the Intervening Role of the Perception. Begh-E-Nazar, 15(65), 55-76. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=371678
Schwandt, T.A. (2007). The SAGE Dictionary of Qualitative Inquiry (3th edition). Thousand Oaks CA: SAGE.
Stedman, R.C. (2003). Is it Really Just a Social Construction: The Contribution of the Physical Environment to Sense of Place. Society and Natural Resources, 16(8), 685-671. https://doi.org/10.1080/08941920309189
Tuan, Y.F. (1977). Space and Place: The Perspective of Experience. London: Edward Arnold.
معماری و شهرسازی آرمان شهر
دوره 14، شماره 35
شهریور 1400
صفحه 275-283

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 آذر 1398
  • تاریخ بازنگری: 12 دی 1398
  • تاریخ پذیرش: 02 بهمن 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار