%0 Journal Article %T ارتقاء امنیت مسکن مبتنی بر تبیین شاخصه‌های دسترسی بصری در خانه‌های تاریخی شهر بوشهر %J معماری و شهرسازی آرمان شهر %I دکتر مصطفی بهزادفر %Z 2008-5079 %A سجادی, سیده مریم %A دانائی‌نیا, احمد %A دیواندری, جواد %D 2022 %\ 12/21/2022 %V 15 %N 40 %P 85-100 %! ارتقاء امنیت مسکن مبتنی بر تبیین شاخصه‌های دسترسی بصری در خانه‌های تاریخی شهر بوشهر %K مسکن %K بافت تاریخی %K امنیت %K دسترسی بصری %R 10.22034/aaud.2022.269651.2406 %X تأمین امنیت فضایی از طریق دسترسی بصری در خانه، یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های استمرار حیات در بافت‌های تاریخی است. این مؤلفه رابطه‌ای‌ مستقیم با مفهوم کیفیت دارد و عوامل اجتماعی، اقتصادی، روان‌شناسی و کالبدی بر آن اثر‌گذار است. به‌رغم اهمیت، تحلیل نقش دسترسی بصری بر امنیت درون خانه از منظر ساختار فضایی، پیکره‌بندی و نحوه استقرار فضا‌ها، در زمره‌ پژوهش‌هایی است که کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر مبتنی بر تحلیل میدانی و با تکیه ‌بر فن نحو فضا و بهره‌مندی از نرم‌افزار UCL Depthmap 10، شاخصه‌ دسترسی بصری ابنیه مسکونی در بافت تاریخی بوشهر را مورد مطالعه قرار داده است. تبیین چگونگی ایجاد دسترسی بصری در خانه‌های تاریخی شهر بوشهر و نوع اثرگذاری آن بر ارتقاء امنیت، مهم‌ترین هدف این پژوهش است. پژوهش کیفی است و در حوزه‌ روش‌شناسی متکی بر تحلیل و پیمایش است. بدین منظور، ابتدا شاخصه‌ دسترسی بصری و چگونگی پیوند آن با امنیت مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش تحلیل میدانی، شاخصه‌ها در یازده خانه‌ تاریخی، سنجش شده‌اند. یافته‌ها مبین آن است که شاخصه‌ی دسترسی بصری در فضا‌های داخلی خانه با قرار گرفتن در کنار مؤلفه‌های عمق متریک، یکپارچگی و نمودار‌های توجیهی، رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دهد. مبتنی بر تحلیل نمودار‌های توجیهی، خانه‌های تاریخی بوشهر از نظر سلسله‌مراتب دسترسی، از پیچیدگی زیادی برخوردار نیستند و نمودار توجیهی آن‌ها زنجیروار و دسترسی به فضا‌های داخلی این خانه‌ها بسیار آسان‌ است. نتایج نشان می‌دهد که در فضا‌هایی با عمق کم، بیش‌ترین میزان دسترسی بصری وجود دارد و با خوشه‌ای شدن نمودار توجیهی، عمق فضا افزایش ‌یافته و میزان دسترسی بصری کاهش می‌یابد. هم‌چنین، با افزایش میزان دسترسی بصری، میزان امنیت سایر فضا‌ها افزایش و دسترسی‌پذیری آن‌ها کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه، متناسب با نوع کاربری فضا، نقش دسترسی بصری نیز تغییر می‌کند و افزایش این مؤلفه در فضا‌های نیمه‌خصوصی، تضمین‌کننده امنیت فضا‌های خصوصی خواهد بود. %U https://www.armanshahrjournal.com/article_163866_473fe8db9b77117eff2b599b2e6cf948.pdf