%0 Journal Article %T تجلی عدد چهار در طرح معماری آتشکده‌های ایران %J معماری و شهرسازی آرمان شهر %I دکتر مصطفی بهزادفر %Z 2008-5079 %A حاجی‌ علی عسگر, ندا %A مومنی, کوروش %D 2018 %\ 03/12/2018 %V 10 %N 21 %P 23-38 %! تجلی عدد چهار در طرح معماری آتشکده‌های ایران %K معماری %K عدد چهار %K دین زرتشت %K چهارتاقی %K آتشکده %R %X استفاده از اعداد در معماری گذشته جایگاه خاصی داشته، به‌گونه‌ای که در اکثر بناهای مقدس به کار رفته است. فرهنگ هر ملتی سرشار از شگفتی‌هایی است که در معماری آن ابراز و به شکلی هماهنگ بیان شده است. نقش اعداد چه از نظر ایستایی و چه زیباشناسی در اماکن تاریخی به وضوح خود را به ظهور رسانیده است. به‌گونه ای که کاملاً آشکار استکه اعداد نه تنها به دید سمبلیک کاربرد داشته‌اند، بلکه از نظر پایداری بناها نیز به معماران کمک شایانی می‌نموده‌اند. در این میان عدد چهار یکی از پایدارترین اعداد در جهت ایستایی بناها بوده است و در اعتقاد مردم عددی مقدس و در اماکن مذهبی به فراوانی از آن استفاده می‌کردند. در این مقاله سعی بر آن است، با بررسی تاریخی عدد چهار از نظر زیبایی شناسی و ایستایی؛ نقش این عدد را در معماری آتشکده‌ها بررسی نماییم. برای این امر از روش توصیفی- تحلیلی استفاده و به شیوه مرور متون کتابخانه‌ای و روش میدانی به ارزیابی چگونگی شکل‌گیری آتشکده ها بر مبنای عدد چهار پرداخته شده‌است. بدین منظور ویژگی‌های موجود در طرح کلی آتشکده‌های باقیمانده در ایران از لحاظ به کارگیری عدد چهار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند و نهایتاً هفت آتشکده مقدس و مهم از نظر ویژگی‌های کالبدی بررسی شده‌اند. یافته‌های به‌دست آمده نمایانگر این مطلب می باشند که طرح معماری آتشکده‌ها از نظر ویژگی‌های پلانی و نحوه شکل‌گیریشان کاملاً منطبق بر اصل به‌کارگیری عدد چهار می‌باشند. به‌طوری که در تمامی این بناها وجود چهار ستون در پلانی چهارگوش و همچنین قرارگیری چهار بازشو در چهار جهت، امری ضروری بوده است. همچنین از بعد ارتفاع بنا و محور عمودی؛ رعایت مراتب چهارگانه در نماسازی و حجم کلی بنا به شکل شاخص رعایت شده است و نقش این عدد در هماهنگ کردن ساختار کلی این بناها کاملاً مشهود می‌باشد. %U https://www.armanshahrjournal.com/article_58552_4464b5bab336f9989f21b8c99a15b87d.pdf