TY - JOUR ID - 152322 TI - سنجش شاخص‌‌های همبستگی «ایده- محصول» در روند ساخت تکاملی در سنت معماری ایران با تاکید بر معماری کاروان‌سراها JO - معماری و شهرسازی آرمان شهر JA - AAUD LA - fa SN - 2008-5079 AU - نیکنام اصل, سیده آذین AU - بذرافکن, کاوه AU - علیمحمدی, پریسا AD - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. AD - استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول). AD - استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 15 IS - 38 SP - 151 EP - 167 KW - طراحی‌‌پژوهی KW - ایده KW - محصول KW - ساخت تکاملی KW - تحلیل محتوای کیفی KW - کاروان‌سراهای تاریخی ایران DO - 10.22034/aaud.2021.277821.2451 N2 - در جهان مدرن امروزی به تأثیر از دستاوردهای ایده‌‌محور افلاطونی و نوافلاطونی ایده اهمیت چشم‌گیری یافته است و توجه آموزش، حرفه و پژوهش به آن زیاد است. ولی امروز به ‌‌خوبی می‌‌دانیم که ایده به تنهایی قابل ارزیابی نیست و لازم است ایده و سیر تحول و پردازش آن با نتیجه و محصول سنجیده شود. این پژوهش، در حوزه‌‌ی طراحی‌‌پژوهی به دنبال سنجش همبستگی «ایده- محصول» در روند ساخت تکاملی در کاروان‌سراهای تاریخی ایران به عنوان یکی از گونه‌‌های بناهای قدیمی معماری ایرانی و ارزیابی تحقق ایده در محصول نهایی با استناد به نظریات صاحب‌نظران است. بر همین اساس، رویکرد حاکم بر این پژوهش «کاربردی» است و پژوهش ماهیتی «تبیینی- تحلیلی» دارد. به منظور بررسی دقیق‌تر، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، سیر تکامل کاروان‌سراهای تاریخی ایران مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که در کاروان‌سراهای تاریخی ایران، تا حد زیادی شاخص‌‌های ایده در شاخص‌‌های محصول تحقق یافته است. به طوری‌که شاخص طبیعت مادی و مصنوع در قالب طبیعت‌‌گرایی و اقلیم‌‌گرایی، شاخص فرهنگ در قالب زمینه‌‌گرایی، شاخص برنامه‌‌ریزی در قالب دانش‌‌محوری، شاخص روان‌شناسی و نیازهای معنوی در قالب معناگرایی، شاخص فلسفی در قالب معناگرایی، شاخص نشانه‌‌شناسی در قالب نمادگرایی، شاخص عملکرد و امور اقتصادی در قالب شاخص عملکردگرایی، شاخص نیازهای اجتماعی و مشارکت در قالب شاخص جمع‌‌گرایی و در نهایت شاخص امور فنی و شیوه ساخت در قالب دانش‌محوری محقق شده است. UR - https://www.armanshahrjournal.com/article_152322.html L1 - https://www.armanshahrjournal.com/article_152322_22e2fc15e3018d3969d90b3263cc40a0.pdf ER -