بررسی تأثیر عامل هویت (ایرانی،اسلامی) بر زیبایی شهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

مسأله هویت شهری اصولاً یکی از پیچیده‌ترین و بحث‌انگیزترین مباحث نظری و حرفه‌ای در شهرسازی است. منظور از هویت، پاسخی است که به پرسش در خصوص کیستی یا چیستی موجودات داده می‌شود و معادل Identity در زبان انگلیسی می‌باشد. در واقع، هویت آن حقیقت وجودی است که شخص یا شیء از آن برخوردار می‌باشد. گفته می‌شود تنها پدیده‌ای که دغدغه هویت دارد، انسان است. انسان همواره به دنبال ابزاری می‌گردد که خود را به واسطة آن تبیین کند. از سوی دیگر فرد با حضور و رشد یافتن در جمع، علاوه بر آن که دارای هویت شخصی یعنی نام، منزلت اجتماعی و روابط شخصی با دیگران می‌گردد بلکه با گرفتن عناصر مشترکی که فرهنگ خوانده می‌شود، هویت جمعی می‌یابد. اصولاً هویت یک پدیده، امری انتزاعی و منفک از سایر موضوعات مرتبط با آن پدیده نیست. مثلاً هویت شهر با همه موضوعات مرتبط با شهر و با موضوعات عدیده‌ای از جمله: با اهل شهر، باورها و اعتقاداتشان، شیوة زیست مردم، نوع ارتباطشان با سایر جوامع، آرمان‌ها و الگوهای زندگی‌شان، رفتار و فرهنگشان، و با نوع تفکر و جهان‌بینی‌شان مرتبط و غیرقابل تفکیک است (نقی زاده،1386). طراحان و سیاستمداران و مدیران شهر نیز نمی‌توانند بر پایه مبانی نظری بیگانه طرح و برنامه تهیه کنند و به شیوه بیگانه خط‌مشی کنند و مردم را به آن شیوه فراخوانند و در عین حال توقع داشته باشند که شهر هویت زیبای ایرانی و اسلامی داشته باشد. هنگامی که تمرکز اصلی بر جنبه‌های حیات قرار گیرد، وقتی معیارها و الگوهای اصلی، ظرف تمدن بیگانه باشد، وقتی تفاخر و نمایش خود در آثار انسانی رواج یابد، وقتی مد و مصرف و اسراف جای قناعت و میانه‌روی و تعادل را بگیرند، آنگاه نمی‌توان انتظار داشت که فضا و کالبد حاصل، چیزی جز پاسخگویی به این رفتارها باشد. پرسش اصلی پژوهش به چیستی نقش هویت و امر زیبا و چگونگی استفاده از سرمایه‌های هویت (اسلامی، ایرانی) در جهت بهسازی شهرها باز می‌گردد و هدف اصلی پژوهش شناخت هویت از ابعاد گوناگون و بررسی تأثیر بخشی و کارکردی نمودن آن در زیباسازی شهرها می‌باشد و واکاوی علل زشتی شهرهای مدرن سرزمین ایران، از دیگر اهداف این پژوهش است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Impact of Islamic-Iranian Identical Factor on Beautification of City

چکیده [English]

Explain how the artist uses and arranges the various elements and principles of design and composition. Give a detailed description of the work. You should look at the artwork very carefully and try to describe and interpret how the artist has used elements such as color, symbols, shapes, size, tone and composition. You should also write about the media and any special techniques used   . Use this frame to explain the way the artwork fits into an art style, when it was made, the place it was made and the culture it represents. It is important in the cultural frame to write about how a work fits a particular culture, time or group. Think about ways in which the artwork might be typical of that group. You should look for symbols or icons used in the work that might help to show its cultural context. The urban identity is one of the most complex and controversial theoretical issues in urban planning. Identity is the response of whom or what is the subject. In fact identity is the being fact of the human or any other object. It is said that human is the only phenomenon who have got the apprehension of identity. In addition, the presence of a single person in a group not only has got his or her personal identity such as; social statue, but also by gaining integrated elements –which is called culturecollective identity, will be created. In principle, identity is not a phenomenon wrested and separated from other related facts. For example urban identity is not considered separated from its residence, their believes and thoughts, life style, relations, ideology (Naghizadeh, 1386). Urban planners and designers are not allowed to plan and design on aligned theoretical framework and expect to create a city with beauty and Islamic identity style. While the main focus is on life aspects, while basic criteria and styles are aligned civilization, while self glorification is circulated on human effect, while moderation and equilibrium is replaced by fashion and lavish, it should be expected that physic will be something else from the response to these behaviors. The main aim of the research is oriented on the use of Iranian Islamic identity in urban improvement. The main aim of presented article is surveying identity from various existed aspects and functionalizing them in urban beatification.

کلیدواژه‌ها [English]

  • City
  • Beautiful
  • Iranian Identity
  • Islamic identity
برزگر، محمدرضا (1383) "بازشناسی هویت شهری"مجموعة مقالات همایش مسایل شهرسازی ایران؛ جلد اول: ساخت شهری، شیراز، دانشگاه شیراز.
بنتلی، ای ین و دیگران (1382) "محیط‌های پاسخده" مصطفی بهزادفر، تهران، دانشگاه علم و صنعت ایران.
تسلی، جیمز (1385) "تجربه گرایی"مجموعه مقالات، دانشنامه زیبایی شناسی، تهران، فرهنگستان هنر.
توسلی، محمود (1365) "اصول و روش­های طراحی شهر و فضاهای مسکونی در ایران" جلداول، تهران، وزارت مسکن و شهرسازی.
دهخدا، علی اکبر (1378) "لغت نامه دهخدا" تهران، دانشگاه تهران.
فراستخواه،مقصود "تأملی در پارادوکس های هویت و اقتباس" نشریه ایران فردا، سال اول، شماره پنجم.
فرجامی، محمدرضا (1383) "ابعاد هویت شهری"مجموعه مقالات همایش مسایل شهرسازی ایران؛ جلد اول، شیراز، دانشگاه شیراز.
کالن،گوردون (1377) "منظر شهری" منوچهر طبیبیان، تهران، آگاه.
کریر،راب (1375) "فضای شهری" خسرو هاشمی نژاد، تهران، جهاد دانشگاهی.
گلدمن، آلن (1385) " امر زیبا"مجموعه مقالات کتاب دانشنامه زیبایی شناسی، تهران،  فرهنگستان هنر.
گلکار، کورش (1378) "کندوکاری در تعریف طراحی شهری" تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
لینچ،کوین (1376) " تئوری شکل خوب شهر" حسین بحرینی، تهران، دانشگاه تهران.
لینچ، کوین (1372) "سیمای شهر" منوچهر مزینی، تهران، دانشگاه تهران.
معین، محمد (‌1385) "فرهنگ معین" تهران، امیرکبیر.
نقی‌زاده، محمد (1375) "تقابل سبک­های معماری وارداتی با ارزش­ها و اصول حاکم بر معماری اسلامی" مجموعه مقالات سومین سمینار سیاست­های توسعه مسکن در ایران، تهران،  وزارت مسکن وشهرسازی.
نقی­زاده، محمد (1379 ب) "رابطه هویت سنت معماری ایرانی با مدرنیسم و نوگرایی" مجله هنرهای زیبا شماره 7، تابستان.
نقی­زاده، محمد (1384 الف) "جایگاه طبیعت و محیط­زیست در فرهنگ و شهرهای ایرانی" تهران، واحد علوم و تحقیقات. ­
نقی­زاده، محمد (1381 الف) "تأثیر معماری و شهر بر ارزش­های فرهنگی" مجله هنرهای زیبا، شماره 11، تابستان.
نقی­زاده،‌ محمد (1386) "ادراک زیبایی و هویت شهر (در پرتو اسلامی)" اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
نقی­زاده،‌ محمد (1387) "شهر و معماری اسلامی" اصفهان، مانی.
وزیری، علینقی (1363) "زیباشناسی در هنر و طبیعت"‌ تهران، هنرمند.
نقی زاده، محمد (85 الف) "معماری وشهرسازی اسلامی" اصفهان، راهیان.
نقی زاده، محمد (85 ب) "مبانی هنر دینی در فرهنگ اسلامی  تجلیات عینی و تألیفی" اصفهان، راهیان.
معین،محمد (1375) "فرهنگ معین" جلد چهارم، تهران، امیرکبیر.
هایدن، دولارس (1384) "بومی کردن فضای شهری" کیانوش ذاکر حقیقی، مجموعه مقالات نوشتارهایی درباره توسعه شهری پایدار، تهران، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
هایدگر، مارتین "پرسش از تکنولوژی" شاهپور اعتماد، نشر مرکز تهران، بیتا.
 
Alexander, C.; S. Ishakawa and M.Silverstein (1977) "A Pattern Language Towns, Buildings, Construction" NewYork, Oxford University Press.          
Jacobs, Jane (1969) "The Death and Life of Great American Cities" New York, Vintage Rapoport.
Amos (1990) "The Meaning of the Built Environment" Revised  Tucson, University of Arizona Press.