جستجوی پرکاربردترین مولفه‌های منطقه‌گرایی در آثار زنان معمار منطقه‌گرا، دوره پهلوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری معماری، گروه معماری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

2 استادیارگروه معماری، گروه معماری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران (نویسنده مسئول).

3 دانشیارگروه معماری، گروه معماری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

10.22034/aaud.2021.232289.2215

چکیده

در دوره پهلوی، مدرنیته به ایران وارد می‌شود و رواج سبک بین‌الملل باعث بی‌توجهی به هویت معماری ایرانی می‌شود. ولی با این وجود، برخی از معماران، همسو با جریان معماری مدرن سعی در حفظ اصالت معماری ایرانی در آثار آن‌ها داشتند و معماری منطبق با اصول منطقه‌گرایی را شکل دادند. هدف از انجام این پژوهش این است که بررسی شود، معماران زن در دوره پهلوی برای حفظ هویت معماری ایرانی، چه مولفه‌هایی از منطقه‌گرایی را بیش‌تر به کار گرفتند و در واقع پرسش اصلی این است که "پرکاربردترین مولفه منطقه‌گرایی برای پیوند معماری مدرن و معماری ایرانی در آثار زنان معمار دوره پهلوی کدام بوده است؟". تمرکز این تحقیق بر روی آثار معماران زن منتشر‌شده در مجله هنر و معماری در سال 1354 می‌باشد و جامعه آماری را آثار زنان معماری تشکیل می‌دهد که دارای هویت معماری ایرانی‌اند و از آن جایی که معماران زن در دوره پهلوی در تاریخ معماری چندان شناخته‌شده نمی‌باشند، بررسی و تحلیل آثارشان، منجر به دستیابی به نتایج ارزشمند و بدیعی در معماری معاصر ایران می‌شود و از این منظر پژوهش‌هایی از این جنس ضرورت می‌یابد. این تحقیق از نوع کیفی است و روش تحقیق از نوع تاریخی- تفسیری و توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری داده‌ها به صورت اسنادی و روش تجزیه و تحلیل آن‌ها کدگذاری و تحلیل نمونه موردی است. نتایج نشان داده‌شده بیانگر این است که به ترتیب استفاده از هندسه و تناسبات معماری ایرانی، سازگاری با اقلیم منطقه، بهره‌گیری از عناصر ملی از مولفه‌های پرکاربرد منطقه‌گرایی برای پیوند معماری مدرن و ایرانی در آثار زنان معمار دوره پهلوی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Search for the most Widely Used Components of Regionalism in the Works of Regionalist Female Architects; Pahlavi Era

نویسندگان [English]

  • Sanaz Khanbanzade 1
  • Maryam Armaghan 2
  • Jamalodin Soheili 3
1 Ph.D. Candidate in Architecture, Department of Architecture, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Architecture, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran (Corresponding Author).
3 Associate Professor, Department of Architecture, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

Modernity arrived in Iran in the Pahlavi era and the prevalence of international style has led to the neglect of the identity of Iranian architecture. However, some architects have tried to preserve the authenticity of Iranian architecture in their works in alignment with the flow of modern architecture and have formed architecture according to the principles of regionalism. The present study aims to investigate which components of regionalism were most used to preserve the identity of Iranian architecture by female architects in the Pahlavi period. The main research question is, "What was the most used component of regionalism to link modern architecture and Iranian architecture in the works of female architects of the Pahlavi era?" The research focuses on the female architects' works published in the Magazine of Art and Architecture in 1975. The statistical population includes female architects' works including the identity of Iranian architecture. Since female architects of the Pahlavi era have been not well known in the history of architecture, studying and analyzing their works bring valuable and novel results in contemporary Iranian architecture. This makes such a study necessary. The present study is qualitative research carried out using historical-interpretive and descriptive-analytical approaches. The data are collected through library studies and then, analyzed through coding and case studies. The results indicate the use of geometry and proportions applied in Iranian architecture, climate compatibility, and the use of national elements are among the most widely used components of regionalism to link modern and Iranian architecture in the works of female architects of the Pahlavi era.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Female Architects
  • Regionalism
  • Gender
  • Pahlavi Architecture
  • Contemporary Architecture
اشراق، عبدالحمید. 1355. مجله هنر و معاری (36-35).
اکبری، علی اکبر، کاوه بذرافکن، فرهاد تهرانی، و حسین سلطانزاده. 1396. تبیین روش‌های طراحی زمینه گرایی و منطقه‌گرایی در معماری ایران (نمونه مطالعاتی: اثرهایی شاخص با دوره‌های زمانی متفاوت از معماری شهر تهران). مدیریت شهری 48 (3): 347-327. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=318090
آبل، کریس. 2008. معماری و هویت. ترجمه فرح حبیب. 1387. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
باور، سیروس. 1388. نگاهی به پیدایی معماری نو در ایران. تهران: نشر فضا.
بایزیدی، قادر، ایرج اعتصام، فرح حبیب، و سید مصطفی مختاباد امریی. 1392. جستاری بر تبیین دیدگاه‌های منطقه‌گرایی و سیر تحول آن‌ها در معماری معاصر. نقش جهان (1)3: 18-7. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=253040
بایزیدی، قادر، ایرج اعتصام، فرح حبیب، و مصطفی مختاباد امرئی. 1396. جهانی سازی و منطقه‌گرایی درمعماری معاصر: تعامل یا تقابل. هویت شهر (31)11: 30-17. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=486303
بختیار، لاله، و نادر اردلان. 1391. حس وحدت: نقش سنت در معماری ایران. تهران: انتشارات یغمایی.
حسین نژاد کارازما، زهرا. 1397. بررسی منطقه‌گرایی در معماری پهلوی دوم. هفتمین کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و توسعه اقتصاد شهری، شیراز. https://civilica.com/doc/838562
خانبانزاده، ساناز، مریم ارمغان، و جمال الدین سهیلی. 1399. بررسی نقش زنان معمار در معماری معاصر ایران (1320 تا 1357 خورشیدی). زن در فرهنگ و هنر (1)12: 49-19. https://jwica.ut.ac.ir/article_77359.html
سیلوایه، سونیا، خسرو دانشجو، و سعید فرمهین فراهانی. 1392. هندسه در معماری ایرانی پیش از اسلام و تجلی آن در معماری معاصر ایران. نقش جهان (3)1: 66-55. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=244974
-شولتز، کریستیان نوربرگ. 1382. معنا و مکان. ترجمه ویدا نوروزی برازجانی. تهران: نشر جهان.
فروتن، منوچهر، محمد داناسالم، و تمید دژدار. 1392. منطقه‌گرایی انتقادی: رویکردی در بررسی تعامل معماری و بستر فرهنگی. همایش ملی معماری پایدار و توسعه شهری، تهران. https://elmnet.ir/article/20119551-20187
فیض آبادی، محمود. 1395. کاربرد منطقه‌گرایی در معماری معاصر ایران با تحلیل معماری معاصر کشورهای اسلامی در حال توسعه. کنگره بین‌المللی افق‌های نو در معماری و شهرسازی، تهران. https://civilica.com/doc/661816/
مختاری طالقانی، اسکندر. 1390. میراث معماری مدرن ایران. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
مهدوی نژاد، محمد جواد، و فاطمه جعفری. 1392. تعامل و تقابل منطقه‌گرایی و جهانی شدن در معماری معاصر. پژوهش‌های معماری اسلامی (1)1: 75-59. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=227441
میرمقتدایی، مهتا. 1383. معیارهای شناخت و ارزیابی هویت کالبدی شهرها. نشر هنرهای زیبا (19): 38- 29. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=33687
نجفقلی پورکلانتری، نسیم، ایرج اعتصام، و فرح حبیب. 1396. بررسی هندسه و تناسبات طلائی در معماری ایران (نمونه مطالعاتی: خانه‌های سنتی شهر تبریز). مدیریت شهری (46)16: 491-477. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?ID=484425
Canizaro, Vincent. 2007. Architectural Regionalism: Collected Writings on Place, Identity, Modernity, and Tradition. Princeton Architectural Press. https://www.amazon.com.au/Architectural-Regionalism-Collected-Modernity-Tradition/dp/1568986165
Frampton, Ken. 2000. Toward a critical regionalism. edited by M. Mile. The city culture readey Routledge. https://modernindenver.com/wp-content/uploads/2015/08/Frampton.pdf
Tabibi, Baharak. 2014. Propagating “Modernities”: art and architectural patronage of shahbanu farah pahlavi. PHD thesis, Architectural history, tuekey: middle east technical university.
Tzonis, Alexender. 2003. Critical regionalism: Architecture and identity in a globalized world. prestel verlag. https://www.amazon.com/Critical-Regionalism-Architecture-Identity-Globalized/dp/3791329723