تحلیل تطبیقی مزاج ساکنین و خانه‌های بافت تاریخی شهر بوشهر بر اساس تأثیرات محیط بر مزاج انسان و فضا

گداعلی, قاسم; افشاری, محسن

doi:10.22034/aaud.2022.329167.2621

تحلیل تطبیقی مزاج ساکنین و خانه‌های بافت تاریخی شهر بوشهر بر اساس تأثیرات محیط بر مزاج انسان و فضا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران.

² استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول).

10.22034/aaud.2022.329167.2621

چکیده

در این تحقیق مزاج فضا و مزاج انسان در واکاوی خانه‌‌های تاریخی شهر بوشهر تحلیل شده است. علاوه بر این‌که محیط تأثیرات مستقیم در انتخاب راهکارهای اقلیمی موثر در معماری دارد، مزاج ساکنان و همین‌طور مزاج فضاهای محل زندگیشان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این پژوهش ساکنان و خانه‌‌های بافت تاریخی بوشهر جامعه آماری بوده و شاخصه‌‌های مزاج آن بر مبنای تحت تأثیر قرار گرفتن از عناصر اربعه محیط واکاوی شده است. این تحقیق با هدف پیدا کردن عواملی در معماری خانه‌‌های تاریخی بوشهر متأثر از تأثیرات محیط بر مزاج آن از طریق شناخت شاخصه‌‌های مزاجی هر فضا با مطالعه میزان حضور شاخصه‌‌های چهارگانه محیط به عنوان نماینده چهار مزاج اصلی، بر فضاهای خانه یعنی عناصر چهارگانه آب، باد، خاک و آتش انجام شده است. چگونگی تأثیرات محیط بر مزاج انسان و فضا و اثر آن بر معماری خانه‌‌های تاریخی بوشهر سوال اصلی و چگونگی تأثیرات هر یک از این شاخصه‌‌های چهارگانه محیط بر مزاج فضا به عنوان پرسش مبنایی جهت رسیدن به نتایج تحقیق است. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی، توصیفی- تحلیلی و تحلیل محتوای منابع جهت شناخت منابع و مبانی پژوهش است. مطالعه داده‌‌ها، جهت تحلیل خانه‌‌های بافت تاریخی بوشهر به دو روش کل‌‌نگر (قیاسی) و تحلیل جزئیات در راستای رسیدن به یک نتیجه کل (استنتاجی) در نظر گرفته شد. مهم‌ترین نتیجه این مطالعه وجود تنوع مزاج فضاهای خانه،‌‌ همانند تنوع طبع ساکنان این خانه‌‌ها، در بافت تاریخی بوشهر است. به طوری که هر یک از فضاها متناسب و مناسب با چگونگی سکونت و فعالیت ساکنان در آن شکل گرفته است و افراد با مزاج‌‌های متنوع می‌‌توانند بر اساس نیاز جسمی و روانی خود در فضاهای خانه سکونت کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative analysis of the temperament of the residents and houses of the historical context of Bushehr based on the effects of the environment on human and space temperament

نویسندگان [English]

qasem Gedaali ¹
Mohsen Afshari ²

¹ Art University of Isfahan

² Art university of Isfahan

چکیده [English]

In this research, human temperament and space temperament have been studied as the main factors in analyzing the space of historical houses in Bushehr. The environment, in addition to the direct effects on how to choose effective climatic solutions in architecture, has affected the mood and temperament of residents as well as the temperament of their living spaces. In this study, houses and mansions of Bushehr historical context as a statistical community, and its temperament characteristics in terms of how it is affected by the four elements of the environment have been discussed and analyzed. This study aims to find factors in the architecture of houses and historic buildings in Bushehr due to the effects of the environment on its temperament by recognizing the temperament characteristics of each space by studying the presence of four environmental characteristics as a representative of the four main temperaments on house spaces. That is, the four elements of water, wind, earth, and fire, each representing the main temperaments, are performed. The research method of this research is descriptive, descriptive-analytical and content analysis of sources in order to identify the sources and principles of research and Data analysis was considered to analyze the houses of the historical context of Bushehr in two methods of sampling (deductive) and detailed analysis to achieve a general (inferential) result. The most important result of this research is the existence of diversity in the temperament of home spaces, as well as the diversity of temperament of the residents of these houses in the historical context of Bushehr. So that each of the spaces has been formed in accordance with the way of living and activity of the residents in it, and people with different temperaments can live in the spaces of the house based on their physical and mental needs.

کلیدواژه‌ها [English]

Bushehr historical houses
environmental effects
temperament
human temperament and space
comparative analysis

مراجع

Abdullahzadeh, Mohammad Mahdi. 2016. Temperamental architecture: creating an approach about the relationship between man and the built environment based on Ibn Sina’s naturalism. Ph.D. thesis. Tehran: Shahid Beheshti University. [in Persian]
Akkach, Samer. 2005. Cosmology and Architecture in Premodern Islam An Architectural Reading of Mystical Ideas. New York: State University of New York Press. https://sunypress.edu/Books/C/Cosmology-and-Architecture-in-Premodern-Islam
Avicenna, Hossein Ibn Abdullah. 2007. Law in Medicine. Translated by Alireza Masoudi. Tehran: Mursal. [in Persian].
Farabi, Abu Nasr Mohammad. 1992. Civil politics. Translated by Seyed Jafar Sahabi. Tehran: Printing and Publishing Organization of the Ministry of Culture and Islamic Guidance. [in Persian]
Hamzehnejad, Mahdi, Faezeh Dadras, and Nafiseh Hoseini Yekta. 2015. Houses’ Physical Features based on Temperamental Indicators. Procedia – social and behavioral sciences 201: 317-324. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042815048284
Hatmian, Mohammadreza, Javad Divandari, and Fahima Golbagh Mahiari. 2017. The effect of the place temperament on the geometric proportions of the spaces in Iranian architecture (case study: historical houses of Kashan). International Conference on Architecture and Mathematics. https://faculty.kashanu.ac.ir/hatamian/fa/articlesInConferences/4163. [in Persian]
Ibn Arabi, Muhyiddin. 2005. Conquests of Mecca. Translated by Mohammad Khajawi. Tehran: Molly Publications. [in Persian]
Kryder, Elizabeth. 1994. Landscape as Myth: The Contextual Archaeology of an Annapolis Landscape. In Historical Archaeology of the Chesapeake, edited by Barbara J. Little and Paul A. Shackel. 131-148. Washington, D.C.: Smithsonian Press. https://www.jstor.org/stable/25617076
Noghrekar, Abdul Hamid, Mehdi Hamzenejad, and Mohsen Dehghani Tafti. 2011. Analyze of environment’s effects on behavior and behavior, from Islamic Intellectuals Point of View and its Reaults on Environment Design. Armanshahr Architecture & Urban Development 3(5): 79-96. https://www.armanshahrjournal.com/article_32657.html. [in Persian]
Rabbani, Rasoul, and Mohammad Ramezani 2006. Investigating the effect of the environment on individual and social behavior from Ibn Khaldoun’s point of view. Research Journal of the Islamic Revolution 13: 53-72. https://www.sid.ir/paper/450801/fa. [in Persian]
Suhravardi, Sheikh Shahabuddin. 2019. Muns al-Ashaq, including the description of Muns al-Ashaq. Corrected and explained by Najib Mayel Heravi, Nazm Emaduddin Arabshah Yazdi, Tehran. [in Persian]
Taheri, Jafar. 2015. Bathroom in Medieval Islamic Medical Texts: Theory and Practice. Architectural and Islamic researches 4(1): 46-61. http://jria.iust.ac.ir/article-1-428-fa.html. [in Persian]
Temperament. 2021. Temperament test. https://dr.tabaye.ir/. Access date 31/10/1400. [in Persian]
Yazdanfar, Abbas, Faezeh Dadras, and Nafiseh Hoseini Yekta. 2015. Human Temperaments Classification and Related Tendencies to Architecture Indices. Nurse and Physician Within War 2(5): 201-211. http://npwjm.ajaums.ac.ir/browse.php?a_id=218&sid=1&slc_lang=en. [in Persian]