نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
دانشجوی دکتری مرمت و احیاء بناها و بافت های تاریخی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
2
استاد گروه مرمت، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
3
استاد گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
10.22034/aaud.2024.370867.2739
چکیده
شکل‌گیری راه‌های تاریخی ایران از عوامل متعدد طبیعی و انسانی تأثیر پذیرفته است. توجه به این عوامل، منجر به پایداری بخش عظیمی از مسیر راه‌های تاریخی از اعصار کهن تا کنون گردیده و تداومِ حیاتِ مراکز زیستی و انباشت عناصر میراث‌فرهنگی و طبیعی در امتداد و پیرامون راه‌های تاریخی را به همراه داشته است. ازاین‌جهت امروزه کریدورهای تاریخی، علاوه بر نقشی که به‌عنوان گذرگاه‌های حمل‌ونقل ایفا می‌کنند، طیف گسترده‌ای از فرصت‌های فرهنگی و تاریخی مبتنی بر طبیعت را ارائه می‌نمایند و به علت پیوند با مراکز زیستی و انباشت منابع میراثی، نیازمند مراقبت و حساسیت در مدیریت و حفاظت هستند. بنابراین شناخت دقیق مفهوم راه تاریخی و ارتباطات مهم آن با محیط پیرامون که تلفیقی از جغرافیای طبیعی و انسانی است به‌عنوان پیش‌زمینه آمایش دارایی‌ها و ثروت‌های راه‌های تاریخی، پیش از هرگونه اقدام جهت حفاظت و مدیریت، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. این مطالعه تلاش می‌کند تا با شناخت دقیق عواملی که بر شکل‌گیری، توسعه و پایداری راه‌های تاریخی در ایران تأثیر داشته‌اند، به شبکه معنایی راه‌های تاریخی دست یابد. شیوه انجام این پژوهش به‌صورت کیفی است. نتایج نشان می‌دهد که در طول تاریخ، تنها مبدأ و مقصد در شبکه ارتباطی راه‌های تاریخی حائز اهمیت نبوده و مطالعه پدیده راه تاریخی تنها با یک نگاه تک‌بعدی به محیط کالبدی راه میسر نخواهد بود. بدین ترتیب جغرافیای طبیعی (از چهار جنبه منابع اکولوژیکی، تهدیدات زیست‌محیطی، اسناد ثبت شده و نظام مدیریت و مالکیت)، جغرافیای انسانی (از شش جنبه حیات فرهنگی و اجتماعی، حیات اقتصادی، نیازها و تهدیدات انسانی، اسناد ثبت شده، محرک‌های محیطی و نظام مدیریتی) و جغرافیای راه (از چهار جنبه ویژگی‌های فیزیکی، سفر، کارکرد، اسناد ثبت شده و نظام مدیریتی) را می‌توان به‌عنوان ارکان اصلی شکل‌دهنده شبکه معنایی راه بیان نمود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The semantics of the historical road phenomenon in Iran with emphasis on the fields of formation and development
نویسندگان [English]
-
elham haji nili
1
-
Asghar Mohammad moradi
2
-
Gholamhossein Memariyan
3
1
Doctoral student of restoration and revival of historical buildings and textures, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.
2
Professor, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.
3
Professor, Department of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]
The formation of the historical roads of Iran has been influenced by many natural and human factors. Paying attention to these factors has led to the stability of a large part of the historical roads from ancient times until now, and it has brought the continuation of the life of biological centers and the accumulation of cultural and natural heritage elements along and around the historical roads. Therefore, today, historical corridors, in addition to the role they play as transportation passages, offer a wide range of cultural and historical opportunities based on nature, and due to the connection with biological centers and the accumulation of heritage resources, they require care and sensitivity in management and conservation. This study tries to achieve the semantic network of historical roads by accurately knowing the factors influencing the formation, development, and sustainability of historical roads in Iran. The method of conducting this research is qualitative. The results show that throughout history, only the origin and destination in the communication network of historical roads are not necessary, and the study of the phenomenon of the historical road will not be possible with only a one-dimensional view of the physical environment. Thus, natural geography (from four aspects of ecological resources, environmental threats, registered documents and management and ownership system), human geography (from six aspects of cultural and social life, economic life, human needs and threats, registered documents, environmental drivers and management system) and road geography (from the four aspects of physical characteristics, travel, function, registered documents and management system) can be expressed as the main elements that form the semantic network of the road.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Historical roads
-
formation and development
-
natural geography
-
human geography
-
road semantic network
)